Գիրքը Հայաստանի զարգացման հեռանկարներին անդրադառնալու հաջողված փորձ է` հետևելով հայ ժողովրդի անցած ուղուն, որը բազմիցս գոյատևման եզրին է կանգնել: Հեղինակներն արծարծում են Հայաստանի ներկայիս և ապագա զարգացման վերաբերյալ մտորելիք խորքային հարցեր՝ հետաքրքրություն սերմանելով ազգային զարթոնքի, տնտեսական հեռանկարների և ինքնության ձևավորման նկատմամբ, որոնց շուրջ կենտրոնացած է սույն աշխատությունը: Ինչպես ընդգծվում է գրքում, հիմնական հատկանիշը, որի շնորհիվ հայերը ողջ են մնացել, և որն ազգին հնարավորություն է տվել կրկին ու կրկին վերածնվելու, ըստ ամենայնի, եղել է մյուս քրիստոնյաներից տարբեր էթնիկ-կրոնական ուղու ստեղծման ու պահպանման կարողությունը։
Մյուս կողմից, այն արգելքները, որոնք հայ ժողովուրդը դրել է իր առջև, ինչպես շեշտում են հեղինակները, սահմանափակել են ամուր պետականաշինության հնարավորությունը, սակայն դրանք կարող են դիտարկվել նաև իբրև լուծման բանալիներ, եթե ժողովուրդն այդ խոչընդոտների հաղթահարման վճռականության հարցում միասնական լինի: Սեփական ուժերին ապավինումը, ներուժի օգտագործումն ու թերությունների վերափոխումը հնարավորությունների դիտվում են որպես ժողովրդի ապագա զարգացման անզուգական փիլիսոփայական հիմք: Սեփական և այլոց փորձից ու պատմությունից սովորելու պատրաստակամությունը, հավանաբար, հայ ժողովրդի քաղելիք հիմնական դասն է. ամբողջ կյանքում սովորելիք դասը, որտեղ ազգն իր պատմության ընթացքում քանիցս ձախողվել է:
Հայերի երիտասարդ սերնդի ավելի լայնախոհ և շաղկապված դառնալու շնորհիվ ազգը և պետությունը ձեռք են բերում տարբեր քաղաքակրթությունների հետ կամուրջ ստեղծելու, անդրազգային նախագծերը միմյանց կապելու, հակամարտությունների կարգավորման ու միջազգային առևտրի ասպարեզում միջնորդ լինելու եզակի հնարավորություն` դառնալով մտքի հզորության համաշխարհային կրող, որը կարող է բացահայտել «տաղանդայնության» առաջարկված մոտեցումը:
Լինելով մշտապես սովորողներ` Ռուբեն Վարդանյանն ու Նունե Ալեքյանը փայլուն կերպով ընդգծում են կրթության դերն ու ներուժը՝ տաղանդներ բացահայտելու և զարգացնելու համար, որոնք կհամապատասխանեն Հայաստանի, լայն առումով տարածաշրջանի և աշխարհի կարիքներին, ինչպես նաև կապահովեն աշխարհի հայության հետևողական առաջընթացը:
